Collega’s. Ze kunnen je baan nóg een stuk leuker maken. Maar er zijn ook collega’s die het plezier in je werk helemaal kunnen verpesten. Zoals de collega die altijd krenkende grappen maakt. Of snel agressief is. Of een die jou seksueel intimideert. Kortom: iemand die de sfeer op de werkvloer voor jou verpest. Veel mensen hebben wel eens te maken gehad met dit soort collega’s. Hoe ga je om met een collega die grensoverschrijdend gedrag vertoont? We geven je hiervoor 7 tips.
Het is belangrijk om voor jezelf een grens te stellen van welk gedrag je toelaatbaar vind en wat niet. Waar voel jij je niet meer prettig bij? Wat is voor jou grensoverschrijdend gedrag? Dit kan heel moeilijk zijn om aan te geven, maar probeer het toch. Hoe eerder je dit doet, hoe groter de kans dat het gedrag stopt.
Als je je niet prettig voelt op je werk door het gedrag van een collega, kan dat vervelende gevolgen hebben. De situatie levert stress op, je gaat niet gerust naar je werk of je voelt je ziek. Het kan helpen om over de situatie te praten met iemand die je vertrouwt. Dit kan iemand zijn binnen de organisatie, maar ook van buiten. Hebben zij deze situatie ook wel eens meegemaakt? En hoe gingen ze daar mee om? Misschien krijg je nog wel wat tips mee.
De confrontatie aangaan met je collega kan heel spannend zijn. In 90 procent van de gevallen is dit wel de beste strategie volgens hoogleraar Sociologie Rafael Wittek van de Rijksuniversiteit Groningen. Zeker als het grensoverschrijdende gedrag nog niet uit de hand is gelopen. Vertel de collega dat die ene opmerking vervelend voor je was. Misschien heeft hij of zij het wel helemaal niet moedwillig gedaan. Als je doorvraagt blijkt vaak dat er omstandigheden zijn waar je niets van wist en dat hun gedrag te verklaren is. Mensen zijn zich er vaak ook niet bewust van hoe hun gedrag op anderen overkomt. Blijf dus rustig en val de ander niet meteen aan. Soms kan alles met een goed gesprek al opgelost zijn.
Is het grensoverschrijdende gedrag van je collega al langer aan de gang of heeft aanspreken geen zin (meer)? Houd dan bij wat hij of zij doet en wanneer het gebeurt. En leg vast wat jij tot nu toe hebt gedaan om met het gedrag om te gaan. Dit geeft je meteen een goed overzicht van wat er aan de hand is. Met concrete voorbeelden sta je sterker. Vooral als je naar een leidinggevende of vertrouwenspersoon stapt. Ook kan het cruciaal zijn als de kwestie een HR-issue of zelfs een rechtszaak wordt.
Als de persoon in kwestie een meerdere is, of als je afhankelijk bent van diegene, is het niet altijd makkelijk om er wat van te zeggen. Schakel in dat geval een vertrouwenspersoon in om te bespreken wat de beste weg is. De vertrouwenspersoon heeft een geheimhoudingsplicht, dus je hoeft niet bang te zijn dat anderen te weten komen dat jij het hebt aangekaart.
Als het aanspreken van je collega niets heeft veranderd aan zijn of haar gedrag, kun je naar de leidinggevende of vertrouwenspersoon gaan om een melding te maken. Wees er wel op voorbereid dat het anders uit kan pakken dan je zou willen. Denk na over de stappen die je neemt als het niet zo loopt als jij verwacht. Bijvoorbeeld als de baas net zulke grapjes of opmerkingen maakt en het gedrag dus niet zo erg vindt. Denk vooruit wat je vervolgstappen zijn, bijvoorbeeld om naar de baas van de baas te gaan. Geef dus niet meteen op, want het zou zonde zijn als je hierdoor niet meer met een fijn gevoel naar je werk kan.
Hebben andere collega’s ook last van het (grensoverschrijdende) gedrag? Maak dan als groep een melding. Laat daarbij één iemand het woord doen namens de groep. Het grote voordeel is hiervan dat je je woorden kracht bij zet als je niet alleen namens jezelf spreekt, maar namens de hele groep. Deze manier werkt het beste als het niet steeds dezelfde persoon is die de groep ‘vertegenwoordigt’. Zo is het niet steeds dezelfde die ‘klaagt’ en als klikspaan wordt gezien. Zorg er alleen wel voor dat de groep zich niet tegen het individu keert. De werksfeer moet natuurlijk nog wel te herstellen zijn.
Omgaan met grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer is niet makkelijk. Maar het is toch belangrijk om er íets aan te doen. Voor je jezelf én je collega’s.