Goed leiderschap begint met oprechte aandacht voor je medewerkers. Daarbij inspireert en motiveert goed leiderschap anderen om hun doel te bereiken. En omgekeerd geldt ook dat slecht leiderschap een veelvoorkomende reden is voor het vertrek van medewerkers. Als manager vervul je dus een belangrijke rol en wil je ieders talent optimaal benutten. Hoewel iedereen weer op een andere manier leiding geeft, overlappen sommige leiderschapsstijlen elkaar.
Nu zijn er veel managementboeken geschreven over leiderschap. In dit artikel kijken we naar de verschillende vormen van leiderschap. En lees je meer over de vele voordelen van goed leiderschap.
Leiderschap is een breed begrip en de definitie ervan loopt uiteen. Maar in hoofdlijnen is dit wat leiderschap betekent: ‘’Leiderschap is het vermogen om sturing te geven aan een groep mensen of een organisatie. Daarbij houd je anderen betrokken en gemotiveerd om een (gezamenlijk) doel te bereiken.’’ Kortom, een leider is iemand die anderen in een bepaalde richting stuurt en kijkt wat daarvoor nodig is.
Leidinggeven is niet iets wat je er zomaar even naast doet. De kracht van goed leiderschap wordt soms nog onderschat. Niet iedereen is een geboren leider en dat hoeft ook niet, maar weet wel welke voordelen je behaalt met een professionele manager. Enkele voordelen van goed leiderschap hebben we voor je op een rij gezet.
Een goede leider heeft vaak een duidelijke visie voor ogen. En stelt doelen op om dit te realiseren. Daarin betrekt hij anderen met een helder plan. Ook staat een leider open voor de mening en ideeën van anderen.
Goede leiders inspireren en motiveren medewerkers om met frisse energie ervoor te gaan. Je bent samen één team en helpt elkaar als een collega vastloopt.
Lees ook: 6 tips voor het behoud van medewerkers
Stimuleer de samenwerking binnen het team. Help elkaar als je merkt dat een collega teveel taken op zich neemt. Leiders begrijpen het belang van teamwork en weten hoe ze teams kunnen bouwen en leiden. Dit omvat het erkennen van de sterke punten van elk teamlid en het effectief benutten van die sterke punten.
Slimme leiders investeren in de ontwikkeling van de mensen om hen heen. Ze helpen anderen groeien en hun potentieel te bereiken.
Goed leiderschap verhoogt de onderlinge relatie met de leidinggevende en zorgt voor meer betrokken en tevreden medewerkers.
Een goede leider creëert een open sfeer waar de inbreng van anderen wordt gewaardeerd. Zo stimuleer je input voor nieuwe, creatieve ideeën en innovatie.
Leiderschap is een samenspel tussen de leidinggevende en de medewerkers uit het team. Als leider moet je oog hebben voor wat wel en niet werkt. Daar horen ook regelmatig veranderingen bij. Een verandering voelt niet altijd fijn, want dit wordt geassocieerd met verlies. Maar het 8 stappen-verandermodel van Kotter biedt uitkomst. Hoe doe je dat effectief? Lees meer in ons artikel over het 8 stappen-verandermodel van Kotter.
Bij goed leiderschap is wederzijds respect en een open en eerlijke communicatie belangrijk. Daarmee zorg je voor een veilige en fijne werksfeer. Wanneer de medewerkers zich prettig voelen dan straalt dit door tot in de hele organisatie. Uiteindelijk zijn je medewerkers onderdeel van jouw werkgeversmerk.
Kortom met goed leiderschap verhoog je de motivatie van medewerkers, de betrokkenheid, de productiviteit en het werkplezier. Stephen Covey haalt in een interview ook mooi het belang van goed leiderschap aan met het volgende citaat: ”Leiderschap is een keuze en geen positie”. Het gaat niet om een machtspositie als leider, maar de keuze om écht een positieve bijdrage als leider te leveren.
Door de jaren heen is de rol van de manager of leider sterk veranderd. Waar de nadruk eerst vooral lag op het zenden vanuit de leidinggevende en daarmee het volgen van de leider, ligt de nadruk nu meer op het individu. Dat betekent dat managers een andere rol hebben gekregen en naast het aansturen van het team ook de ondersteunende rol daarin meespeelt. Denk daarbij aan vragen als: Wat hebben mijn medewerkers nodig? Waarin kunnen ze zich nog verder ontwikkelen? Hoe ondersteun je hen als manager daarin?
Als manager of leidinggevende heb je verschillende eigenschappen nodig. Daar horen goede luister- en communicatievaardigheden bij. Maar ook moed en veerkracht zijn belangrijke eigenschappen. Lees meer in onze blog over de 12 eigenschappen van leiders in een veranderende wereld.
Iedere leider is anders en heeft een eigen manier van leidinggeven. Zelfkennis is in de basis belangrijk om te kijken wat voor een leider je bent en waar ontwikkellansen liggen. Er bestaan veel vormen en definities van leiderschap(stijlen). Jaap Boonstra is hoogleraar in leiderschap en organisatieverandering. In het boek ‘Perspectieven op leiderschap’ komen vijf verschillende vormen van leiderschap aan bod. Maar in de praktijk kennen we er meer. Hieronder hebben we enkele vormen op een rij gezet.
Bij klassiek leiderschap gaat het om een traditionele rolverdeling tussen de leider en iemand die de taken opvolgt. Het beoogde doel is het beïnvloeden van anderen om hen iets te laten doen wat ze uit zichzelf niet zouden doen. Daarbij spelen macht en het gebruik van sancties een rol.
Formeel leiderschap gaat in essentie over personen die als manager of leider zijn aangesteld en daar rechten en plichten aan ontlenen. De nadruk ligt hierbij op formele posities en verantwoordelijkheden. De leider is dan primair verantwoordelijk voor de organisatiedoelen die worden gesteld.
Doelgericht leiderschap gaat over het behalen van specifieke doelen en resultaten, waarbij de focus ligt op prestatiegerichtheid en het realiseren van bepaalde doelstellingen.
Een leider die deze stijl hanteert maakt gebruik van een beloningssysteem of een soort straf om gewenst gedrag te bevorderen. Dit laatste moet je niet al te letterlijk nemen in de vorm van een straf. Maar het gaat bij deze leiderschapsstijl meer om het belonen via een bonus, promotie of een andere vorm. De nadruk ligt dan op een extra vorm van stimulans om het gezamenlijke doel te behalen.
Bij leiders die deze stijl hanteren staat het continu verbeteren voorop. Deze leiders hebben een visie op de toekomst met heldere organisatiedoelstellingen. Dit bereiken ze door anderen te motiveren en te inspireren. De nadruk ligt dus op het creëren van een inspirerende toekomstvisie en het verbinden van mensen met verschillende visies.
Enkele leiderschapsstijlen hiervan hebben we eerder aangehaald in 7 leiderschapsstijlen: welke leider ben jij?
Interessant? Kijk dan ook naar het aanbod van management- en leiderschapstraingen om jouw leiderschapsvaardigheden verder te ontwikkelen.