Het belang van een check-in en check-out bij effectieve vergaderingen

Jeanine Vrehe 5 juli 2024 5 min
Categorie: Management

De gebeurtenissen waar we ons mee bezig houden gedurende de dag nemen ruimte op in ons hoofd. Dat betekent dat dit ruimte is, die we niet aan iets anders zoals het werk kunnen besteden. Het is belangrijk dat deze gebeurtenissen en gedachten een plek krijgen door goede en minder goede dingen te delen op je werk. Een check-in aan het begin van een vergadering kan daarom ontzettend waardevol zijn omdat daardoor alle spelende gedachten geuit worden en je niet langer tegenhouden gedurende de sessie. Bovendien weet iedereen in de groep hoe de groep erbij zit. Mogelijke kleine conflicten en ergernissen kunnen direct tijdens de check-in behandeld worden. Er is dus volop aandacht en ruimte voor het menselijke aspect. De ruimte die wordt geboden om vrijuit te spreken over wat de teamleden bezighoudt resulteert in een meer veiliger en welkom gevoel. Dit resulteert dan weer dat iedereen zich opener en meer kwetsbaar open durft te stellen en knelpunten gemakkelijker bespreekbaar durven maken.

Een check-in zorgt er daarnaast voor dat alle deelnemers al bij de start actief betrokken worden bij het geheel. Dit resulteert in focus, betrokkenheid en efficiëntie gedurende de hele vergadering. Door regelmatig deze check-in toe te passen, bouw je aan jouw team. Er ontstaat een band, mensen leren elkaar nog beter kennen waardoor er meer ruimte ontstaat om elkaar aan te spreken, er is sociale interactie.

In deze blog zetten we de belangrijkste zaken van een check-in én check-out voor je op een rij, lees je hoe je een succesvolle check-in inricht en hoe je een check-out opbouwt.

Wat is een check-in?

Een check-in is eigenlijk een korte oefening aan het begin van de vergadering waardoor deelnemers de kans krijgen om zich te uiten en te delen wat er speelt. Dit kan zowel face to face als online toegepast worden. De check-in vindt altijd plaats vóór de start van de daadwerkelijke vergadering. Door geen ‘omdat’ en ‘waarom’ vragen te stellen, krijgen alle deelnemers volledig de ruimte om te benoemen wat er in je omgaat, dit kan positief maar ook negatief zijn. Dit pas je toe met als doel om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen, een positieve en open sfeer neer te zetten én om eventuele afleidingen en stress te bespreken wat uiteindelijk resulteert in een goede focus op de vergadering. De aandacht is gericht op datgene waarvoor de meeting is belegd.

Hoe begeleid je een check-in?

Als begeleider van de check-in neem je de rol op als facilitator. Je dient een neutrale houding aan te nemen, je luistert actief en je bent onpartijdig. Bij een check-in is alles welkom. Ter voorbereiding bepaal je je doel: wat wil je met deze check-in bereiken? Tijdens de check in stel je meestal één tot drie vragen die enerzijds de deelnemers opwarmen en helpen om naar het volgende programmaonderdeel te gaan en anderzijds probeer je boven tafel te krijgen wat er speelt bij eenieder zodat je jouw programma daar verder op af kunt stemmen. Je kunt hierbij denken aan thema’s, maar ook aan de energie die naar voren komt.

Nadat je als eerst uitleg hebt gegeven over hoe de check-in werkt, check je als facilitator zelf als eerste in. Let hierbij op dat mensen jouw stijl zullen volgen. Vervolgens gaat de check-in verder in ‘popcorn’ stijl: iemand mag en kan praten wanneer hij of zij daar aan toe is. Het is hierbij van belang dat iedereen vrijuit kan praten en niemand reageert op elkaar. Er worden ook geen vragen tussendoor gesteld. Als facilitator vat jij wel alles samen aan het eind. Een totaalconclusie die het beeld van de groep representeert.

5 werkvormen voor een succesvolle check-in

    1. De wekker
      De wekker zet je op 1 minuut. Dit is het tijdsbestek waarin iedere deelnemer kan delen wat er in hem of haar omgaat. Gaat de wekker af? Dan is de spreektijd voorbij en gaat de beurt naar de volgende deelnemer.
    2. De foto
      Vraag iedere deelnemer om een foto te delen van iets of iemand dat een speciale betekenis heeft. Tijdens de check-in kan de deelnemer dit toelichten. Alles is welkom en mogelijk, er is geen specifieke tijdafspraak voor deze check-in methode.
    3. Het verhaal
      Iedere deelnemers deelt een kort verhaal van een belangrijke gebeurtenis uit de afgelopen tijd. Neem hierbij bijvoorbeeld een leuk moment, een inspirerende gebeurtenis of een bijzondere uitdaging. Dit kan zowel een privéverhaal zijn of een werk gerelateerde gebeurtenis.
    4. De vraag
      Als facilitator stel je een open vraag aan de groep zoals: “Wat was het hoogtepunt van je weekend?” of “Wat is jouw doel voor deze bijeenkomst?” Iedere deelnemer krijgt vervolgens de kans om deze vragen te beantwoorden.
    5. Het gevoel
      Vraag per persoon naar zijn of haar emotie. Een gevoel dat op dat moment speelt of leeft. Daarnaast is er ruimte om dit gevoel nader toe te lichten. Dit gebeurt ook weer per individu.

    De opbouw van een check-out

    Met een check-out faciliteer je dat alle besproken zaken en de eventueel daarbij behorende emoties zijn afgerond. Zodat eenieder met een goed gevoel de meeting kan verlaten zonder open eindjes of onuitgesproken zaken. Dit zorgt er tevens voor dat medewerkers makkelijker overschakelen naar de volgende meeting. Je kunt bij een check-out denken aan vragen als:

    • Hoe is de sessie verlopen?
    • Wat werkte wel?
    • Wat werkte niet?
    • Wat willen de deelnemers achterlaten of meenemen?
    • In hoeverre is de meeting nuttig geweest?
    • Hoe ga je de komende week in?
    • Is er nog iets nodig om het werk te kunnen doen?

    5 werkvormen voor een succesvolle check-out

    1. Emoticons
      Soms kan een vraag ‘Hoe voel je je aan het eind van deze bijeenkomst’ lastig te beantwoorden zijn in woorden. Daarom kun je je jouw deelnemers vragen dit te beantwoorden door een emoticon te tekenen. Smileys zijn namelijk herkenbaar, makkelijk te interpreteren en laten duidelijk een emotie zien.
    2. Het weerbericht
      Het weer biedt ook de mogelijkheid om diverse gevoelens en ervaringen te representeren. Kies je voor een donderwolk of omschrijf je een strakblauwe lucht met een felle zon. Je kunt het weertype inzetten als metafoor om je deelnemers hun evaluatie en emotie uit te laten spreken.
    3. 1 woord
      Iedereen krijgt de taak om één woord op te schrijven die de sessie vertegenwoordigt. Daarna krijgt iedereen de kans om zijn of haar gekozen woord uit te leggen en nader toe te lichten. Zie je een patroon of juist bijzonderheden in het geheel? Maak het bespreekbaar.
    4. Luchtballon
      Leg allereerst uit hoe het principe van een luchtballon werkt: de lucht duwt en het gewicht van de zandzakjes trekt de luchtballen naar beneden. Daarna ga je samen op zoek naar de ‘lucht’ en het ‘zand’. Iedereen schrijft zijn of haar bevindingen allereerst op een post-it en plakt dit vervolgens op de tekening van de luchtballon. Vervolgens worden alle post-its kort besproken en volgt hieruit een actielijst.
    5. Tekenopdracht
      Formuleer een kernvraag waar de deelnemers vervolgens een tekening over willen en kunnen maken. Zo’n vraag kan zijn: “Wat zijn de belangrijkste leerpunten die je meeneemt vanuit deze bijeenkomst?”. Teken dit in twee minuten op een a4tje. Is er tijd? Vraag een toelichting op de tekening en bespreek een eventuele actielijst.
    >