Hoe je succesvol de vergeetcurve aanpakt

Marco Hendrikse 14 mei 2021 3 min
Categorie: Opleiding & Ontwikkeling

“Ik heb daar geen actieve herinnering aan.” Zo verweerde demissionair minister president Rutte zich onlangs in een debat. Hoon was zijn deel. Hoe kon hij zich dat nou niet herinneren? Toch hebben wij allemaal constant te maken met ‘geheugenverlies’.  En dat gaat sneller dan je denkt, zo toont de vergeetcurve aan. Voor het ontwikkelen van les- en trainingsmateriaal is het goed om dat in het achterhoofd te houden. Wat is de vergeetcurve en hoe buig je deze op positieve wijze om?

Kijk eens naar onderstaande afbeelding. Wat zie je? Het is in ieder geval niet de rente die je krijgt op je spaarrekening afgezet tegen de tijd. Het is ook niet het afnemende aantal complimentjes naarmate je langer in een relatie zit. Of de afname van het aantal coronagevallen na toename van het aantal inentingen. Dit is nou de Vergeetcurve. De Vergeetcurve die door de Duitse psycholoog Herman Ebbinghaus geïntroduceerd werd. Hij baseerde deze curve op wetenschappelijk onderbouwd onderzoek. De curve laat zien hoe snel iemand die iets geleerd heeft dat (weer) vergeet.

Kale vergeetcurve

De vergeetcurve

Vergeten gaat heel snel. Een paar dagen nadat je iets geleerd hebt ben je het grootste gedeelte al vergeten. Daarna vlakt het tempo waarin je dingen vergeet af. Ebbinghaus concludeerde uit zijn experimenten dat als je echt iets nieuws leert, dus zonder voorkennis, en je ook niets extra’s doet om het te onthouden, je 56 procent van het geleerde binnen een uur vergeet! Na een dag is dat 66 procent en na 6 dagen 75 procent. Na een week ben je dus driekwart van het geleerde alweer vergeten.

De Vergeetcurve

De Vergeetcurve succesvol ombuigen

Écht leren. Écht onthouden is dus nog een hele kunst. Trainers en docenten moeten hard werken om ervoor te zorgen het geleerde onthouden wordt. Gelukkig zijn er een aantal manieren en ‘trucjes’ om ervoor te zorgen dat je ‘stof’ minder snel, en het liefst helemaal niet, vergeet.

Aansluiten bij de praktijk

Allereerst is het belangrijk dat een training of opleiding voortborduurt op wat je al kent en weet. De basis moet op orde zijn en stof of vaardigheden die je leert moeten aansluiten bij wat je in de praktijk tegenkomt. Je moet het herkennen. Het liefst pas je iets onmiddellijk toe in je werk. Dan onthoudt je het zeker.

Herhaling, herhaling, herhaling

De kracht van herhaling. En daar moet je meteen mee beginnen. Niet een paar dagen of zelfs uren wachten, maar vrijwel meteen herhalen. En dat hoeft niet letterlijk. Dat kan ook door een samenvatting te maken of door een oefening met het zojuist geleerde te doen. Ook daarna moet je blijven herhalen, maar kan daar een steeds langer durende tijd tussen zitten.

Leg uit aan anderen

Het uitleggen van het geleerde aan andere studenten of deelnemers sluit aan bij het vorige punt. Je herhaalt de stof zo nog eens. Maar belangrijker, als je iets moet uitleggen ben je heel actief met de stof bezig en moet je voor jezelf nagaan wat belangrijk is om over te dragen. Zo wordt je geheugen gereactiveerd en wordt het geleerde verankerd in het brein.

Het vergeet mij nietje

Vergeet-mij-nietje

Regelmatig oefenen

Vaardigheden kun je oefenen in bijvoorbeeld een rollenspel of practicum. Theorie kun je oefenen tijdens een toets. Dat kan ook bijvoorbeeld door het inzetten van een quiz-app, zoals bijvoorbeeld Kahoot.

Afwisselend lesmateriaal

Wissel tekst af met afbeeldingen of schema’s. Visualiseer informatie. Of wissel af met video of auditief materiaal (zoals een podcast, maar ook hardop lezen is daarvan een vorm).

Begrijpen en verbanden leggen

Leren om het leren (stampen) heeft geen zin. Althans, niet voor de lange(re) termijn. Je moet de stof echt begrijpen. Verbanden kunnen leggen. Zien hoe iets ingrijpt op iets anders. Probeer het aan de praktijk te relateren. Aan dagelijkse taken of werkzaamheden. Daarna start je pas met inprenten, met echt onthouden.

Lees ook: Voor het hoogste leerrendement online en klassikaal combineren

Dat cursisten niet al het geleerde onthouden is niet te voorkomen. Het brein moet immers heel hard werken om alles te onthouden. En dat is onmogelijk. Toch zijn er diverse methodes en manieren om ervoor te zorgen dat er meer en langer onthouden wordt. Zo buig je die vergeetcurve af.

>