Kenmerken internationale afgestudeerden (kennismigranten) die in Nederland blijven
“We kunnen niet zonder kennis- en arbeidsmigranten”, zei CEO Jeroen Tiel van Randstad Groep Nederland zeer recent. Tiel sloot met deze oproep aan bij een eerdere waarschuwing van Peter Wennink, topman van chipmachinefabrikant ASML. In antwoord op de wens van politieke partijen om de arbeidsmigratie te beperken zei hij op een persconferentie: “Wees voorzichtig met wat je wil. Wij zullen gaan waar we kunnen groeien”. Hij waarschuwde er impliciet voor dat ASML zich bij uitbreiding meer op andere landen zal richten dan op de thuisbasis Veldhoven.
Een duidelijke oproep dus om het aantal arbeids- en kennismigranten niet te beperken. Een belangrijke aanvoerroute voor kenniswerkers vormt het hoger onderwijs. Een jaar na afstuderen vertrekt ruim de helft van de internationale studenten weer uit Nederland. Toch is volgens het CBS ruim een derde van de internationale afgestudeerden een jaar na afstuderen werkzaam in Nederland. Uit onderzoek van Nuffic blijkt 24% van de internationale afgestudeerden 5 jaar na afstuderen nog in Nederland (Nuffic, 2022) werkzaam te zijn. Dat gaat dus om tienduizenden personen.
In dit artikel gaan we in op de kenmerken van internationale afgestudeerden. Als werkgever, detacheerder of uitzendorganisatie kan het zeer interessant zijn om internationale studenten aan te trekken. Zij kunnen vacatures vervullen waar nu nauwelijks (nog) mensen voor te vinden zijn.
Tip! Lees ook: Los je vacatureprobleem op met kennismigranten
Kenmerken internationale afgestudeerden
In het studiejaar 2022-23 stonden ruim 122.000 internationale diplomastudenten ingeschreven in het Nederlandse hoger onderwijs. Daarvan studeert 70% aan een universiteit en 30% aan een hogeschool. Na afstuderen blijft dus een deel van deze populatie hangen in Nederland. De vertrekkans is het hoogst in het eerste jaar na slagen, wanneer iets meer dan de helft vertrekt. Met elk jaar dat een afgestudeerde langer behouden blijft, neemt echter de vertrekkans af. Vijf jaar na afstuderen verblijft 24% van de internationale studenten nog in Nederland. Dit is de zogenaamde stayrate.
Stayrate niet EU-studenten hoger
Opvallend is dat de stayrate van studenten van buiten de Europese Economische Ruimte (EER; alle EU-landen plus Liechtenstein, Noorwegen en IJsland) hoger is dan die van de studenten uit de EER. Na 5 jaar is de stayrate van niet EER-studenten 38% tegenover 19% voor EER-studenten. Van de blijvers heeft tweederde een wo-opleiding afgerond. En 3 op de 5 blijvende afgestudeerden is vrouw.
Tip! Lees ook: Waarom internationale studenten in Nederland blijven
Werkomgeving
(Groot-)Amsterdam is by far de meest populaire omgeving om te werken voor internationale afgestudeerden. Maar liefst 35% van de werkende afgestudeerden werkt 5 jaar na afstuderen in de arbeidsmarktregio Groot-Amsterdam. Daar zitten natuurlijk veel grote, internationale bedrijven. En bovendien is Amsterdam, vanwege haar multiculturele karakter een populaire woonplaats. Ook in de andere grote steden, Rotterdam (een wereldhaven), Den Haag (met veel internationale instellingen) en Utrecht werken veel internationale studenten. In de top vijf staat verder nog Zuidoost-Brabant (Eindhoven), waar het eerdergenoemde ASML is gevestigd en de TU Eindhoven zit. Hier zitten verder veel technische start-ups en toeleveringsbedrijven. Dit is echt een hotspot voor technisch opgeleiden.
Veel afgestudeerde internationale studenten wonen ook in (de omgeving van) bovengenoemde steden. Vijf jaar na afstuderen woont de helft van de internationale afgestudeerden in de provincie Noord- of Zuid-Holland. Verder wonen er in Groningen en Maastricht relatief veel afgestudeerde internationale studenten.
Studierichting
Vooral studenten die een studie hebben gevolgd in de studierichting Onderwijs blijven. Daarbij moet wel bij aangetekend worden dat relatief weinig studenten een opleiding in deze richting volgen, zodat het om kleine aantallen afgestudeerden gaat. Ook afgestudeerden van technische opleidingen blijven relatief vaak. Zo verblijft 40% van de wo-afgestudeerden die een technische studie hebben gevolgd 5 jaar na slagen nog altijd in Nederland. Bij de hbo-afgestudeerden is dit 30%.
In absolute aantallen zijn de meeste blijvers economisch of technisch opgeleid.
Bijdrage aan Nederlandse schatkist
Naast het feit dat internationale afgestudeerden vacatures vervullen in bijvoorbeeld kraptesectoren als techniek en gezondheidszorg dragen ze ook financieel bij aan de Nederlandse staat. Zo wordt regelmatig berekend wat internationale studenten die in Nederland blijven opbrengen aan belastinggeld. Volgens de laatste schattingen dragen internationale studenten na afstuderen jaarlijks € 1,5 bij aan de Nederlandse schatkist.