Los je vacatureprobleem op met kennismigranten

Natuurlijk, als recruiter doe jij alles om die moeilijke vacatures in te vullen. Je investeert in employer branding en arbeidsmarktcommunicatie, en je bent aanwezig op sociale media. En de nieuwe website? Die gaat volgende week online. Maar misschien ben je het belangrijkste vergeten: werf je ook onder kennismigranten? Volgens Rob van Elburg van Ravecruitment is dit namelijk de enige manier om iedere vacature in te vullen.

Tekort aan IT’ers

Het was 2005. Al een tijdje was Rob van Elburg actief in de IT-recruitment, en in dat jaar kreeg hij het inzicht dat de rest van zijn carrière heeft bepaald. “We keken naar het aantal IT’ers in Nederland en naar het aantal studenten. En we zagen dat dit eenvoudigweg niet voldoende zou zijn om in de toekomst alle vacatures in te vullen. In andere landen daarentegen was er sprake van een heel andere ontwikkeling. Bijvoorbeeld in India. Studeren er in ons land ieder jaar ongeveer 2000 IT-ers af, daar heb je het over een aantal van 350.000. En die mensen komen in hun eigen land niet allemaal aan de bak, in ieder geval niet in de ICT.”

Tip! Lees ook: Verschil tussen arbeidsmigranten en kennismigranten

Kenniswerkers

De oplossing ligt voor de hand: haal die buitenlandse kenniswerkers hierheen. Maar Van Elburg waarschuwt: dat is nog niet zo simpel. “Stel, jij bent een ICT-werkgever, en jij wilt werven over de grens. Anders dan in 2005 beschik je nu over LinkedIn, en kun je kandidaten dus rechtstreeks benaderen. Maar dat wil niet zeggen dat het ook wettelijk is toegestaan om ze in dienst te nemen. Het IND eist dat je erkend referent wordt, en dat is een traject dat zo’n vier à vijf maanden kan duren. Bovendien moet je dan ook allerlei cijfers overleggen van je moederbedrijf.”

Begeleiding en payrolling

Vandaar dat Van Elburg al in 2005 besloot om zich hierin te specialiseren. Zijn organisatie Ravecruitment begeleidt werkgevers bij het ingewikkelde IND-traject, maar dat is tegenwoordig niet eens zijn voornaamste bedrijfsactiviteit. “Veel werkgevers hebben geen zin in al die rompslomp. Die beschikken over een optie B. Ze kunnen een partij inschakelen die al erkend referent is, en die voor hen de payrolling doet. Dat is op dit moment onze voornaamste broodwinning.”

Engelstalige werkvloer

Maar payrolling is niet het enige waar bovengenoemde werkgevers behoefte aan hebben. Zij zijn ook gebaat bij een goede onboarding, en die onboarding begint al lang voordat de kandidaat wordt benaderd. Want Elburgs advies luidt: maak je ICT-afdeling Engelstalig. “Als die Russen of die Indiërs in jouw bedrijf gaan werken, zullen ze niet onmiddellijk Nederlands spreken. Een bedrijf als Bol.com heeft dat goed begrepen. Tien jaar geleden was de voertaal daar Nederlands, nu is dat Engels. En Bol.com is niet de enige. Zelfs in de publieke sector, de rijksoverheid en de provincies, zie je nu een omslag. Ook daar worden de ICT-afdelingen langzamerhand Engelstalig. Dat is nu eenmaal de taal van ICT.”

Kennismigranten werven in Nederland

Heb je deze stap gezet? Dan ben je klaar om werknemers in het buitenland te benaderen – maar misschien is dat niet eens nodig. “Mijn advies is altijd: houd het simpel” zegt Van Elburg. “Natuurlijk, je kunt in een land als India ICT-ers gaan werven, maar de selectie is wat lastiger dan in Nederland. Je moet je toevlucht nemen tot allerlei digitale assessments, en bovendien zul je flink moeten doorvragen om er achter te komen of iemand hier zal aarden. Wat doe je bijvoorbeeld als de sollicitanten nog nooit in het buitenland zijn geweest? Sterker nog, als die hun hele leven zijn blijven hangen in hun geboortedorp? Het laatste dat je wilt, is dat mensen al na een paar maanden uitvallen omdat ze zijn gezwicht voor alle Amsterdamse verleidingen.”

Gelukkig ligt er volgens Van Elburg een eenvoudiger alternatief: werf je kennismigranten in eerste instantie gewoon in Nederland. “Wij hebben de mazzel dat we een buitengewoon aantrekkelijk land zijn om in te werken. En dus blijkt dat zo’n 80% van de kennismigranten die de eerste klus heeft afgerond, graag in Nederland wil blijven. Ze hebben alleen een obstakel: van alle organisaties in Nederland, is slechts 5% erkend referent. Als jij dat wel bent, of als jij gebruikmaakt van de bovengenoemde payrolling, ben je voor deze mensen zeer aantrekkelijk. Zeker met een Engelstalige IT-afdeling.”

Teruggefloten door IND

Maar dit alles komt wel met een waarschuwing: laat je tijdens dit proces goed adviseren. “Wij krijgen dagelijks mailtjes van werkgevers die zijn teruggefloten door het IND. Dat IND hanteert namelijk een minimumsalaris, en vaak gaan werkgevers daar onder zitten. Bijvoorbeeld omdat ze niet van dat minimumsalaris op de hoogte zijn, maar soms ook omdat het vakantiegeld in dat salaris al is meegerekend, terwijl dat niet is toegestaan. Daarnaast zien wij vaak problemen met het 30%-belastingvoordeel. Ja, veel kennismigranten kunnen daarvan gebruik maken – maar niet allemaal.

Het gebeurt regelmatig dat werkgevers iemand hiermee naar Nederland lokken, en vervolgens blijkt dat de kandidaat niet voldoet aan de bijbehorende opleidingseis. Want voor iemand met een masteropleiding is die aftrek zo goed als gegarandeerd, maar met een bachelor-certificaat ben je al minder zeker. En voor iemand met een nog lagere opleiding wordt het een moeilijk verhaal. Echt, ik zie dit geregeld gebeuren, en dat is jammer. Want je hoort zo’n werkgever dan al snel iets roepen als: ‘Zie je wel! Zo’n kennismigrant is niks voor mij.’”

Partner kennismigrant

Hierboven hadden we het over problemen die al snel aan het licht komen. Maar Van Elburg krijgt ook te maken met iets dat je – enigszins dramatisch – zou kunnen aanduiden als een tikkende tijdbom. “Kennismigranten komen lang niet altijd alleen. Vaak nemen ze hun partner mee, en vaak vindt ook die hier een baan. Maar nu komt het: dit gebeurt vaak op basis van één werkvergunning: die van de man. Dat op zich vormt geen probleem, maar wat als het huwelijk spaak loopt? Wat je niet wilt, is dat die vrouw dan gedwongen wordt om bij die man te blijven, omdat ze anders terug moet naar het land van herkomst. Daarom is het goed om ervoor te zorgen dat beide partners in zo’n geval over zo’n werkvergunning beschikken, om dit soort afhankelijkheid te voorkomen.”

Kansen voor recruiters

Daarom tot slot een welgemeende oproep aan recruiters: zorg dat je je in deze materie verdiept. “Natuurlijk”, zegt Van Elburg, “je kunt die openstaande vacatures proberen te vervullen met interimmers – maar die zijn ook niet gek. Die weten dat ze veel meer kunnen vragen dan de doorsnee werknemer in vaste dienst. Staar je dus niet blind op reguliere wervingsinstrumenten als employer branding, vacature-advertenties of referral recruitment. Prima initiatieven, maar vaak gericht op dezelfde vijver. Bedenk dat er eigenlijk maar één instrument is waarmee je die moeilijke vacature wél kunt vervullen: met buitenlandse kenniswerkers. Daarmee maak je die vijver namelijk veel groter, bijna net zo groot als de hele planeet.”