Als uitzendbureau heb je een scholingsplicht voor uitzendkrachten. Dit is vastgelegd in de uitzend-cao. Toch weten veel uitzenders niet wat deze plicht precies inhoudt. Op dinsdag 16 november 2021 gaf expert Marcel Reijmers een sessie over Duurzame Inzetbaarheid (scholing) in de uitzend-cao. Wij vroegen hem alvast een tipje van de sluier op te lichten.
“Ik wil deelnemers van de Actualiteitenochtend meegeven dat uitzenders scholing niet moeten zien als verplichting, maar iets wat ze zelf willen doen. Je kunt je hiermee onderscheiden als werkgever. Dat lukt je niet als je het budget klakkeloos afstort aan Doorzaam. Ik vind dat uitzenders hun rol als goed werkgever op moeten pakken: scholing hoort daar bij. Maar daarvoor moet het gevoel van verplichting eraf, want als je scholing zelf onnodig vindt, dan voelen de uitzendkrachten dat ook.”
“In de cao staat bijvoorbeeld dat in fase B jaarlijks een scholingsgesprek nodig is. De uitzendmedewerker voelt het heus wel aan als je dat gesprek voert omdat het verplicht is. Het klinkt al heel anders als je samen gaat zitten en zegt: Je werkt hier inmiddels al meer dan anderhalf jaar als magazijnmedewerker, wat zou jouw volgende stap kunnen zijn en welke opleiding heb je dan nodig?” De insteek is zo al heel anders.”
“Permanent opleiden is belangrijk. Zeker voor uitzendkrachten, omdat van hen wordt verwacht dat ze flexibel en breed inzetbaar zijn. Als uitzender heb je daarin een bijzondere positie, omdat je uitzendkrachten ook kan voorbereiden op toekomstige banen. De inlener heeft op dat punt geen verplichtingen. Uitzendondernemingen zijn verplicht om per kalenderjaar 1,02 procent van het brutoloon van uitzendkrachten die in fase A (volgens de ABU-cao) of fase 1 en 2 (NBBU-cao) zitten, te besteden aan duurzame inzetbaarheid. Maar veel uitzendbureaus halen zelfs dat percentage niet eens.”
“De impact van scholing op de kostprijs is relatief beperkt. Een voorbeeld: Een heftruckchauffeur die 12,50 euro per uur verdient en 40 uur werkt, krijgt 2000 euro salaris per maand. Dat betekent dat er 20 euro per maand aan opleidingsbudget wordt gespaard. Daar kun je natuurlijk niet iedereen van opleiden. Dit bedrag is daarom niet persoonsgebonden en mag vrij worden ingezet, maar het moet wel worden besteed… Dit kan in eigen beheer worden gedaan, of door (een deel) af te dragen aan Doorzaam. Als je bedenkt dat een opleiding voor heftruckchauffeurs al gauw 450 euro kost, moet je bijna twee jaar werken om dat te halen. Als je als uitzendbureau jouw taak als werkgever serieus wil nemen en je wilt veel mensen scholen, moet je er dus zelf geld bij leggen. Dat is een keus die je maakt. Maar daarom is het naar mijn mening wel goed om de scholing los te zien van de scholingsplicht en het te zien als investering.”
“Doorzaam is een oplossing voor uitzendbureaus die geen tijd en energie hebben om zelf in scholing te steken. Dan stort je dat bedrag af aan Doorzaam. Zij stimuleren en coördineren scholing voor uitzendkrachten op allerlei gebieden. Het is daardoor een nuttige instelling. Ik denk alleen wel dat veel producten van Doorzaam niet concreet of direct bruikbaar genoeg zijn voor op de werkvloer, en dat uitzenders dat afschrikt. Ze bieden bijvoorbeeld ook coaches aan voor geldproblemen. Dat is minder relevant voor uitzenders, hoewel het wel goede initiatieven zijn. Als Doorzaam zou fungeren als inkooporganisatie voor opleidingen, zou dat de toegankelijkheid en het ervaren nut al vergroten.”
“In theorie wel, maar in praktijk gebeurt dat vaak niet, ondanks dat de criteria voor het verrekenen van scholingskosten verruimd zijn in de afgelopen jaren. Je mag dit ook niet standaard opnemen in het contract, want de werknemer moet er per situatie toestemming voor geven. Als die het niet wil, is het klaar. Ook is het zo dat wanneer jij bij de werknemer een gedeelte van de opleidingskosten weer terughaalt, je dat weer extra moet uitgeven. Dit is zo geregeld in de cao. Je kan dit dus niet als marge houden.”
Lees hier meer over de Transitievergoeding
“In principe ben je vrij om te kiezen welke afspraken je maakt met uitzendkrachten over scholing. In de praktijk zie ik vooral veel terugbetalingsregelingen voor duurdere opleidingen. Maar deze zijn vaak niet goed geformuleerd, waardoor niet duidelijk is geregeld wanneer precies terugbetaald moet worden. Zo had ik afgelopen week bijvoorbeeld een casus van een ziek geworden uitzendkracht, die net na het afronden van de opleiding ziek werd. In het contract was alleen niet duidelijk of dit een situatie was waardoor hij het bedrag terug zou moeten betalen. Dat leek ons ook niet redelijk in dit geval.”
“Ik verwacht geen nieuwe dingen over scholing in de aankomende cao. Iedereen heeft het over een leven lang ontwikkelen, maar als ik de voorlopige teksten bekijk gaat alleen de SFU-premie terug naar het ooit afgesproken niveau van 0,2%, en de extra opbrengsten moeten worden besteed aan innovatieve arbeidsmarktprojecten.”
Marcel Reijmers werkt sinds 1994 in de flexbranche. Hij adviseert en begeleidt met een team van 5 consultants, intermediairs en inleners sinds 2013 vanuit zijn eigen bedrijf FlexKnowledge bij alle vraagstukken rondom o.a. wet- en regelgeving in de flexbranche, kostprijzen, werkingssfeer, inlenerbeloning, CAO’s, arbeidsovereenkomsten, Algemene Voorwaarden en arbo- en verzuimbeleid. Hij is columnist bij FlexNieuws en treedt regelmatig op als spreker. Eerder in zijn loopbaan heeft Marcel ruim 13 jaar bij de Luba Groep gewerkt o.a. als Manager Organisatie & Kwaliteit en 7 jaar bij de HelloFlex Groep waar hij de bedenker was van o.a. CAOWijzer en het concept van backofficepayrolling dat uitmondde in HelloFlex People waarvan hij 5 jaar directeur was.