Als uitzendprofessional heb je vast wel eens te maken met werknemers die zich ziekmelden. Zeker nu corona het land teistert. Welke stappen moet je ondernemen wanneer een flexwerknemer zich ziekmeldt? En heeft de flexwerknemer recht op doorbetaling? Een ziekmelding brengt heel wat met zich mee. In dit artikel lees je de antwoorden op de meest gestelde vragen rondom ziekteverzuim en flexwerkers.
Waar een zieke flexwerknemer recht op heeft, hangt af van het soort contract dat hij of zij heeft. Flexwerknemers met een uitzendovereenkomst zonder uitzendbeding hebben in de meeste gevallen recht op loondoorbetaling. Voor een flexwerknemer die een uitzendovereenkomst heeft met uitzendbeding, geldt dat de uitzendovereenkomst eindigt wanneer hij of zij ziek wordt. Als flexonderneming ben je hierdoor niet verplicht om loon door te betalen tijdens ziekte. In plaats daarvan krijgt deze werknemer een uitkering op basis van de Ziektewet. Je moet de ziekmelding dan wel doorgeven aan het UWV. Zij verzorgt de uitvoering van de Ziektewet. Als je dat niet op tijd doet, kan dat een boete opleveren.
Voordat de werknemer ziektegeld uitbetaald krijgt, moet hij of zij één of twee ziektedagen wachten. Gedurende deze wachttijd krijgt de werknemer dus geen geld. Dit zijn de wachtdagen: ziektedagen die voor rekening van de werknemer komen. Flexwerknemers met een overeenkomst met uitzendbeding hebben 2 wachtdagen. Flexwerknemers die werkzaam zijn in een uitzendovereenkomst zonder beding, hebben maar 1 wachtdag bij ziekte.
Zieke werknemers die geen loon meer ontvangen, kunnen aanspraak maken op de Ziektewet. Bijvoorbeeld wanneer de arbeidsovereenkomst afloopt. Hieronder vallen ook uitzendkrachten in Fase A met uitzendbeding. Voor hen loopt het contract namelijk af zodra ze zich ziekmelden. Ze zitten dan dus zonder loon. Op het moment dat de flexwerknemer ziek wordt, moet dit gemeld worden bij het UWV. De wet schrijft voor dat de uitkering bij ziekte minimaal 70 procent van het dagloon is. Dit wordt eventueel aangevuld met een aanvulling uit de cao. Dit is onder andere het geval in de uitzend-cao. Ook werknemers die ziek worden binnen vier weken nadat de arbeidsovereenkomst afgelopen is, kunnen een beroep doen op een ZW-uitkering.
Voor zieke AOW-gerechtigde flexwerknemers is een wettelijke uitzondering opgenomen in de uitzend-cao. De loondoorbetalingsplicht is voor deze groep gemaximeerd tot 13 weken.
Een verzekerde die een werkgever heeft en die aanspraak maakt op ziekengeld, is in geval van ziekte verplicht om dit te melden bij de werkgever. Het is dan aan de werkgever om aangifte te doen bij het UWV. Dit moet binnen 4 dagen na de eerste ziektedag gebeuren. Gebeurt dat niet, dan kan dit een boete opleveren. Deze boete kan oplopen tot maar liefst 455 euro. Er zijn echter wel een paar uitzonderingen op deze regel. Bijvoorbeeld als een uitzendkracht met uitzendbeding nog gewerkt heeft op de dag dat hij of zij ziek werd, moet de flexonderneming diezelfde dag nog de aangifte doen.
De Wet Verlenging loondoorbetalingsverplichting bij ziekte (VLZ) verplicht de werkgever (de flexonderneming in dit geval) om het loon 104 weken door te betalen voor de uren die de werknemer door ziekte niet werkt. De 104 weken worden doorgeteld wanneer de werknemer zich beter meldt, maar binnen 4 weken toch weer ziek wordt. In het eerste jaar heeft de flexwerknemer, volgens de uitzend-cao, recht op 90 procent ziektegeld (tenminste het wettelijk minimumloon). In het tweede ziektejaar is dat 80 procent. Na deze 104 weken kan er WIA aangevraagd worden.
Wanneer een flexwerknemer zich bij jou ziekmeldt, moet je dat noteren. Maar vanwege de AVG mag je niet vragen wat hij of zij onder de leden heeft. De werknemer mag dat wel uit zichzelf vertellen, maar dan mag je dat niet noteren. Je mag dus ook niet met een thermometer naast de voordeur gaan staan, om vervolgens van iedereen de temperatuur te noteren. Er mag alleen afgeweken worden van de AVG als daar een redelijke grond voor is. Maar volgens de Autoriteit Persoonsgegevens mag je niet vragen om medische gegevens. Je mag wel de bedrijfsarts of arbodienst inschakelen om de werknemer te laten controleren.
Omdat gezondheidsgegevens vallen onder bijzondere persoonsgegevens in de AVG, mag dit niet genoteerd worden. Je mag alleen vragen en noteren wat noodzakelijk is om te weten. Dat is informatie die je nodig hebt om te bepalen hoe het verder moet met de werkzaamheden van deze werknemer. Bijvoorbeeld:
Allereerst meld je dit bij het UWV. Daarnaast zorg je dat de werknemer kan re-integreren. Dat betekent dat de werknemer terugkeert in zijn oude functie of dat er naar ander, passend werk wordt gezocht. Alle re-integratieverplichtingen gelden ook voor werknemers met een tijdelijke arbeidsovereenkomst. Als er een verschil van mening is over de uitvoering van het plan van aanpak of over bijvoorbeeld een aanbod van werk, kan zowel de flexkracht als de –onderneming een deskundigenoordeel vragen aan het UWV. Als een flexwerknemer niet meewerkt aan zijn of haar re-integratie of als hij of zij het herstel belemmert, kun je als werkgever een sanctie opleggen. Bijvoorbeeld door de loondoorbetaling te staken.
Loopt de re-integratie vast en komen de uitzendkracht en het uitzendbureau er samen niet uit? Dan kunnen beide partijen een deskundigenoordeel vragen aan het UWV. Het UWV geeft dan een advies. Dit advies is niet bindend. Maar als het eventueel tot een gerechtelijke procedure komt, zal de rechter het zwaar mee laten wegen bij zijn oordeel. Er kan een deskundigenoordeel gevraagd worden over drie dingen:
Het doel van dit oordeel is dat het re-integratietraject weer wordt opgepakt. Want hoe langer de uitzendkracht niet werkt, hoe moeilijker het wordt om weer aan de slag te gaan.
Sommige werkgevers kiezen ervoor om Eigenrisicodrager (ERD) te zijn voor de Ziektewet. Dat houdt in dat de uitbetaling van de uitkering van de flexwerknemer, voor de rekening van de werkgever komt. Net als de kosten van de re-integratie. Als de werkgever eigenrisciodrager is, betaalt hij geen (of een lagere) premie voor de ZW. Hij betaalt immers zelf het loon door bij ziekte. Als eigenrisicodrager ben je ook verantwoordelijk voor de verzuimbegeleiding en re-integratie van de werknemers.
Er zijn dus veel zaken om rekening mee te houden als een werknemer zich ziekmeldt. Zaken waar je wellicht in eerste instantie niet aan had gedacht. Helaas kent de uitzendsector van oudsher een relatief hoog ziekteverzuim. Deze antwoorden helpen je hopelijk verder op weg. Want je zal het hoogstwaarschijnlijk ooit eens nodig hebben.